حل مشکلات لثه
(کلینیک دکتر الهه صادقی)
در مطلب جراحی لثه به بررسی برخی از مواردی که لثه های فرد دچار مشکلات مختلف می شود صحبت نمودیم. گفته شد که مهمترین دلایل ابتلا به این مشکلات عدم تعادل هورمونی بدن و عدم رعایت بهداشت دهان ودندان می باشد. در این مطلب به بررسی راههای پیشگیری و انواع درمانهای موجود برای حل مشکلات لثه با توجه توضیح متخصصان دندانپزشکی می پردازیم.
راههای پیشگیری
ساده ترین راه درمان، پیشگیری از بروز بیماری است. باید با استفاده از مسواک و نخ دندان، پلاک های پر از باکتری را از روی دندانها برداشت. اگر پلاکها روی دندان بمانند تبدیل به جرمهای سخت می شوند که دیگر با مسواک برداشته نخواهند شد. در این حالت، جرمگیری یعنی تمیزکردن سطح دندان از رسوبات سفت شده بر آن، یک درمان پیشگیرانه است که مانع پیشرفت بیماری پریودنتال خواهد شد.
هرچند، در صورت درگیری الیاف عمقی یا تحلیل استخوان، لزوم کنارزدن بافت لثه و انجام جراحی برای اصلاح نواقص غیرقابل برگشت مطرح میشود. حفظ نتایج درمان و جلوگیری از عود بیماری هم نیازمند رعایت بهداشت و مراجعات دورهای منظم است.
درمانهای غیرجراحی
معمولا دندانپزشک متخصص جراحی لثه، برای درمان مشکلات لثه روشهای غیر جراحی را انتخاب می نماید. از جمله این روشهای درمانی متعدد می توان به مواردی همچون جرمگیری، برداشت بافت لثه ای ملتهب یا کورتاژ، درمان ضد میکروبی شامل آنتی بیوتیک و دهانشویه های شیمیایی یا گیاهی، اصلاح تماسهای بین دندانی و کنترل شرایط سیستمیک مانند دیابت، تغییرات هورمونی اشاره نمود.
همانگونه که در مطالب دیگر اشاره نمودیم، عفونتهای پریودنتال به راحتی وارد جریان خون می شوند، طولانی شدن این بیماری می تواند برای بیماران قلبی و دیابتیک و نیزدر بانوان باردار برای سلامت مادر و جنین خطرناک باشد. در صورتی که پریودنتیست تشخیص به درمان یا درمانهای غیر جراحی دهد. انجام به موقع و درست درمانهای غیرجراحی علاوه بر تامین سلامت بافتهای نگهدارنده دندان، باعث بهبود شرایط سیستمیک بدن و کاهش مشکلات برای بیمارانی همچون بیمارن دیابتیک یا قلبی نیز می شود. به همین دلیل است که جدی گرفتن معاینات پریودنتال و درمانهای غیرجراحی برای تمامی بیماران دیابتیک و نیز مادران باردار الزامی است.
درمان جراحی
اگر بخواهیم درمانهای جراحی پریودنتال را به شکل ساده برایتان شرح دهیم. این جراحیها بدین گونه است که با کنارزدن لثه به بافتهای عمیق ترو زیرین لثه و بافتهای نگهدارنده دسترسی پیدا می گردد. بعد از دسترسی به بافتهای عمیق عمل جرمگیری و رفع نواقص ایجاد شده بر اثر بیماری امکان پذیر می گردد. کاربرد این متد درمانی فقط به همین یک مورد محدود نمی شود. موارد کاربرد جراحیهای پریودنتال بسیار گسترده تر است و شامل انواع زیر می شود:
- جراحی افزایش طول تاج دندان برای آماده سازی دندان برای ترمیم نهایی
- پیوند بافت نرم برای بازسازی لثه از دست رفته
- درمان تحلیل لثه
- برداشت ضایعات بافت نرم با لیزر
- بازسازی استخوان پشتیبان دندان
- کشیدن دندان بهمراه حفظ استخوان
- بازسازی استخوان بی دندان
- پیوند استخوان زیر غشای سینوس فک بالا برای کاشت ایمپلنت
- کاشت ایمپلنت
- درمان جراحی بافتهای بیمار اطراف ایمپلنت
درمانهای بازسازی کننده لثه و استخوان
شاید بگویید درمان بازسازی به چه منظور می باشد. همانگونه که در بالا اشاره نمودیم متخصص جراح لثه با توجه به نوع و شدت تحلیل استخوان و لثه، روش درمان مناسب رااز بین انواع متد درمانی جراحی و غیر جراحی انتخاب خواهد نمود. در بسیاری از موارد بازسازی استخوان از دست رفته فک با کمک روش درمانی پیوند استخوان انجام می گردد. ممکن است دندان بیمارتوسط دندانپزشک غیرقابل نگهداری تشخیص داده شود. معمولا این دندان کشیده می شود. بهتر است که حفره برجای مانده پس از کشیدن دندان با مواد مخصوص پر شود تا استخوان طبیعی ساخته شده . تا در آینده امکان درمانهای مطمئن تر همچون ایمپلنت فراهم باشد.
موفقیت درمانهای ایمپلنت
با تحقیقاتی که در زمینه سلولهای بنیادی انجام می گیرد میتوان به ساخت دندان برای افراد بی دندان اندیشید، اما کارسازترین درمانی که اکنون در دسترس است استفاده از ایمپلنتهای دندانی است. ایمپلنتها مواد زیست سازگاری از جنس تیتانیوم در ابعادی شبیه ریشه دندان هستند که در داخل استخوان کار گذاشته می شوند.
به دلیل توانایی بالای تیتانیوم در برقراری ارتباط بیولوژیک با استخوان و انتقال نیرو می توان روی این پایه های مصنوعی انواع پروتزهای نیمه متحرک اوردنچر یا ثابت مشابه روکش روی دندان را تهیه کرد. اگرچه موفقیت درمانهای ایمپلنتی بسیار بالاست، اما موارد متعددی از بیماری بافت اطراف ایمپلنت نیز گزارش می شود. اگر بیمار از نظر سلامت عمومی در وضعیت پایداری باشد و عوامل خطرسازی همچون مصرف سیگار باعث اخلال در روند ترمیم بافت نشود، امکان کاشت موفقیت آمیز ایمپلنت و اتصال محکم آن به استخوان بسیار بالاست .