نقش جرم گیری در درمان های پریودنتال
(کلینیک دکتر الهه صادقی)
مهمترین عامل ایجاد بیماریهای پریودنتال، پلاک باکتریال می باشد. به طور کلی جرم دندان به عنوان مهمترین عامل تجمع پلاک در توسعه بیماری های پریودنتال نقش مهمی دارد. لذا برداشتن وحذف آن در درمان بیماریهای پریودنتال از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مطلب به بررسی نقش جرم گیری در درمان های پریودنتال در کلینیک دکتر الهه صادقی می پردازیم.
جرم گیری
برداشتن جرم با وسایل مخصوصی انجام می گیرد که این عمل تحت عنوان Root planning و scaling خوانده میشود . انجام این درمان به دقت وتبحر خاصی نیاز دارد. زیرا حذف ناقص جرم دندان ممکن است باعث تشدید بیماریهای پریودنتال وایجاد آبسه در نسوج عمقی می گردد.به عبارت دیگر حذف ناقص جرم دندان باعث ایجاد مشکلاتی بیشتر از پوسیدگی دندان و بیماریهای لثه می گردند.
Scaling
عملی است که درپروسه آن پلاک وجرم بالای لثه پیدا می شود. برداشتن جرم با استفاده از این روش، امکان کنترل پلاک دندانی وبهبودی بافتهای پریودنشیوم را فراهم می کند.
Root planning
روشی است که در پروسه آن پلاک وکلکلوس از روی ریشه برداشته می شود. در نتیجه سطح ریشه برداشته می شود و بهترین وسیله برای برداشتن جرم زیر لثه ای کورت است.
به طور کلی روت پلنینگ واسکیلینگ را می توان به عنوان پایه و اساس درمانهای پریودنتال دانست. چنانچه این دو مرحله درمانی به موقع انجام شوند، تاٌثیر بسزایی در بهبود ونگهداری انساج پریودنشیم بیمار خواهند داشت.
طبقه بندی وسایل پریودنتال
- پروب پریودنتال
- وسایل پالیش
- سوند
- وسایل جرم گیری Scaling وکورتاژ
پروب پریودنتال
از این وسیله درمانی برای اندازه گیری عمق پاکت استفاده می شود. علاوه بر آن برای کشف رسوبات، جرمها، پوسیدگی زیر لثه وبرای بررسی سطح لثه بعد از روت پلنینگ یا جرم گیری سطح ریشه استفاده می شود.
کورت
شامل
- یونیورسال: این وسیله یک وسیله می باشد که برای تمام دندانها به کار می رود ویک تیغه با دولبه برنده دارد.
- گریسی: این ابزار بهترین وسیله جرمگیری است. تشکیل شده از یک لبه برنده ویک لبه غیر برنده می باشد. این وسایل براساس آناتومی دندانها وهرکدام برای نواحی خاص ساخته شده است.
وسایل اولتراسونیک
وسایل اولتراسونیک برای جرمگیری وتمیز کردن سطوح دندان از رسوبات محکم وکورتاژ لثه به کار می رود. یکی از انواع این دستگاهها، دستگاه کویترن می باشد که توسط قلم کویترون جرمها را تمیز می کند . این وسایل با حرکت لرزشی جرمها را بر می دارند.
وسایل پالیش
- cup Rubber برس ( فنجان ) پالستیکی
- Brush Bristole برس مویی که فقط در تاج استفاده می شود ونزدیک لثه نباید استفاده شود. برای پالیش کردن از خمیر پروفیلاکسی ( پودرپامیس ) استفاده می شود. از این وسایل به منظور پرداخت کردن کامل وبرداشتن Stain، ناصافیها وخشونت های ایجاد شده پس از جرمگیری استفاده می شود.
- وسایل جراحی: به طور خلاصه مهمترین وسایل مورد استفاده در جراحی لثه جهت جرم گیری عبارتند از:
- پاکت مارکه
به شکل پنس بوده. یک سرآن تیز بوده ونسبت به محور طولی وسیله با یک زاویه قائمه قرار گرفته است. سر دیگر آن کند است ومدرج است این وسیله همزمان با تعیین عمق پاکت به سطوح خارجی لثه سوراخی ایجاد می کند.این سوراخ معیار خوبی برای جراحی لثه وتعیین خط برش است.
- چاقوی جراحی
نیزه ای شکل هستند و درتمام قسمتهای محیطی دارای لبه برنده است وشامل چاقوی پریودنتال که برای ژنژیوکتومی استفاده می شود وچاقوهای اینتردنتال برای برداشتن نسوج اینتردنتال به کار می روند.
- تیغه های جراحی
یکبار مصرف هستند0 این تیغه ها داخل دسته بیستوری قرار می گیرند.
- سیکل ها وکورت های جراحی
بزرگتر وضخیم تر از انواع غیر جراحی هستند وبرای برداشتن بافتهای بین دندانی فیبروز ورسوبات زیر لثه ای سخت کاربرد دارند.
- سوزن گیر
هنگام بخیه کردن وهمچنین برای نگه داشتن شان مریض ولوله ساکشن و … کاربرد دارد. با استفاده از وسیله انعکاس نور (اگر تیره باشد خطی دیده نمی شود واگر نباشد یک خط روشن دیده می شود) وهمچنین لمس (با یک نیروی ملایم به پشت ناخن کشیده می شود. اگر سر خورد یعنی کند است. واگر یک خراش ملایم ایجاد کرد یعنی تیز است) می توان تیزی وسایل را ارزیابی کرد. هدف از تیز کردن وسایل ایجاد یک لبه برنده ودر نتیجه کارایی بیشتر آنها می باشد.