دهان و اجزای آن

(کلینیک دندانپزشکی دکتر الهه صادقی)

دهان اولین بخش ورود غذا و نوشیدنی به بدن و دستگاه گوارش می باشد. این بخش بی نهایت مستعد آسیب دیدن می باشد. بهمین دلیل باید مراقبتهای ویژه ای از آن انجام پذیرد. برای انجام بهترین مراقبتها از دهان بهتر است که اجزای تشکیل دهنده آن را بشناسیم. در این مطلب قصد داریم بخشهای مهم دهان را برای شما بیان نماییم.

حفره دهان

 حفره دهان به دو قسمت تبدیل می‌شود. قسمتی که بین لب ها و دندان ها و گونه ها قرارمی گیرد، وستیبول خارجی نام دارد. لب‌ها و گونه‌ها به وسیله یک بافت رشته ای شکل فیبروز به نام فرنوم به فک متصل میشود. فضای بین سطوح داخلی دندانها در هر سمت وستیبول داخلی یا حفره دهان نام دارد.

گونه، سقف دهان، کف دهان و زبان از یک لایه اپیتلیوم مرطوب به نام غشاء مخاطی پوشیده شده اند. در غشای مخاطی دهان عروق خونی فراوانی وجود دارد که رنگ صورتی مایل به قرمز آن را ایجاد می‌کند. به این لایه همچنین اعصاب زیادی وارد شده در نتیجه بسیار حساس است.

دندان

تعداد 20 عدد  دندان شیری و 32 عدد دندان دائمی در دورانهای مختلف زندگی فرد درون دهان وجود دارد. وظایف اصلی دندانها میتوان به موارد زیر اشاره نمود.

• زیبایی چهره و لبخند
• جویدن غذا ها
• کمک به گفتار بهتر و تلفظ حروف
• حفظ اسکلت و حالت چهره و صورت

غدد بزاقی

یکی از موارد مهم  یا بعبارت دیگر یکی از بخش‌های مهم دهان و سیستم گوارشی، غدد بزاقی دهانی می باشد. این غدد به دو نوع اصلی و فرعی تقسیم می شوند.

غدد بزاقی فرعی

غدد بزاقی فرعی به صورت پراکنده، در غشای مخاطی پوشاننده حفره دهان قرار گرفته اند و به طور مستقیم بزاق را به سطح مخاطی ترشح می‌کند.

غدد بزاقی اصلی

غدد بزاقی اصلی سه جفت بوده، که در خارج از دهان قرار دارند. این غدد حاوی مجاری ای هستند که مخاط را سوراخ نموده و بزاق را در داخل دهان می ریزد. این غدد زوج بوده و به صورت قرینه در هر سمت قرار دارند.

غدد بزاقی پاروتید

مجموعه آنها مخاط وستیبول باکال ناحیه مولر دوم فک بالا را سوراخ کرده و وارد دهان میشود.

غدد تحت فکی

غدد تحت فکی به صورت قرینه در سطح داخلی زاویه ماندیبول فک پایین قرار گرفته است. مجرای غدد از پشت دندان‌های ثنایای  پایین به داخل دهان می ریزد.

زیر زبانی

 در کف دهان و در زیر زبان قرار گرفتند. که چندین مجرا داشته که به طور مستقیم وارد کف دهان میشود.

سقف دهان

 از کام سخت کامل به وجود آمده است. کاملاً در پشت کام سخت قرار دارد.

زبان

اعمال مهمی نظیر چشیدن، صحبت کردن و کمک به بلع را بر عهده دارد. در هنگام جویدن غذا را بالا و پایین می‌برد. زبان در قسمت قدامی با یک رشته  فیروزه به نام فرنوم زبانی به کف دهان متصل می‌شود. بنابراین می تواند در قسمت قدامی متحرک باشد.